Le Conseiller Culinaire
Een in zijn tijd beroemd kookboek, en door betere culi's tot op de dag van vandaag veel gezocht. Uitgegeven in Brussel in 1953. Beroemd in Frankrijk en in Wallonië, maar ook in Vlaanderen en in Nederland door de populaire Nederlandse vertaling uit de latere jaren 50, De Raadsman in de Kookkunst, wat een correcte vertaling van de Franse titel is.
Veelgeprezen door bijvoorbeeld Louis Paul Boon, die geen enkel ander kookboek wilde lezen. Voor veel Nederlandse culi's was het een bijbel, waar je wel bij moet bedenken dat het wemelt van de Vlaamse woorden. Enkele voorbeelden: hesp, kastrol, latuw, kampernoelie, pladijs, melanzaan, teerling (voor ham, kookpot, sla, paddenstoel, schol, aubergine, dobbelsteen).
Het boek heeft een curieus systeem om recepten op te zoeken, met van die duimgaten. Zie de onderste foto. Een vriend die het boek net had aangschaft leek dat enorm handig. "Onhandiger bestaat niet, jongen" zei ik hem, nog afgezien van het feit dat het geen algemeen alfabetisch register heeft. Een enorm gezoek voor je wat gevonden hebt. Je kijkt bij Voorgerechten, wat opgedeeld is in onder andere "Allerlei voorgerechten", "Hapjes, pasteitjes, bootjes" en acht andere categoriën. Ga dan maar eens op zoek naar een haringsalade. Die staat dan ook nog onder de O van Oostendse.
Maar het is en blijft een boek met fraaie recepten. Neem alleen al die schaapskoteletten (gecastreerd schaap), met heel veel geblancheerde knoflooktenen gestoofd in Sauternes.
(La Cuisine en Toutes les Saisons van Clément, de keuken van alle seizoenen, is een verkorte uitgave van Le Conseiller.)
