Bibliografieën

E

Eating for England
Nigel Slater
Londen 2007

In het boek komen talloze typisch Engelse zaken voorbij. Afdelings-titels: The Ritual of the KitKat, Tripe and Onions, Colman's Mustard, Hotel Toast, The Sweet Shop...

Een schitterend boek, net als de autobiografie van zijn jeugd, Toast The Story of a Boy's Hunger. Op het oude blog schreef ik ooit dat geen enkele Nederlandse culi-schrijver voldoende gevoel voor humor heeft om deze twee boeken te kunnen waarderen.

Slater's receptenboeken vind ik minder. Daar schreef ik over "Popi receptuur (Borlotti beans with olive oil and focaccia) en veel gezeur over de eerste zonnestralen op de dauw op de rozenknoppen in zijn tuin."

Over Eating schreef de Financial Times "The delights and eccentricities of the British at Table".


Het Eerste NRC Handelsblad Kookboek
Tonny Schoemaker (red.)
Amsterdam 2001

Recepten zoals die in de krant verschenen, van de handen van Anne Scheepmaker (altijd goed), Irene van Blommestein (geen idee) en van drie andere dames die elkaar bevochten om wie het truttigst kon schrijven. Florine Boucher, Annelène van Eijndhoven en Kim Maclean. "Toen ik dineerde met de sultan van Oenga-oenga en wij naar de sterrenhemel keken...", dat soort werk.

Van die Van Eijndhoven las ik ooit een recept met gamba's, die in dat recept nog drie andere namen droegen, maar dat waren dus vier verschillende soorten schaaldieren. En die Boucher, dat is die van dat risotto-boek van € 70,-, en van dat protest tegen dat joodse oorlogsmonument in Amsterdam.

"Kokkels worden als vongole naar Italië verscheept", dat soort gelul in het kwadraat.


El que Hem Menjat
Josep Pla
Barcelona? 1972

Een Catalaans boek, waarvan de titel betekent Wat wij hebben gegeten.

Tachtig essays met titels als Stoofschotels, Kreeft, De winterkeuken: slakken, Lentevoedsel, Omeletten... De Catalaanse keuken.
Daarnaast natuurlijk veel essays over Catalaanse en Valenciaanse gerechten: Carn d'olla (vlees uit de pot), Paella valenciana, Botifarra (worst), Romesco (een saus)...

Ik schreef elders dat Pla erg mooi kan schrijven over eten, maar dat zodra het over koken gaat het direct kletskoek wordt.

Een prettig weglezend boek. Niet-wetenschappelijk geromantiseerd gefilosofeer.

Er bestaat een Nederlandse vertaling met veel fouten (bacalao vertaald met stokvis; Foie gras vertalen met Foie gras terwijl dat in Spanje leverkaas is), en wat nog erger is: geïllustreerd door Yvette van Boven, die daarmee blijk geeft culinair niet bijster onderlegd te zijn. Wat we natuurlijk al wisten.


Elsässisches Kochbüchlein
Marguerite Doerflinger
Colmar 1978

Ik bespreek hier elders Gastronomie et Vins d'Alsace, en Geheimen van de Alsace Regionale Recepten. Dat zijn twee werkjes die elkaar mooi aanvullen, en beide de klassiekers brengen. Het Elsässisches Kochbüchlein is anders.
Natuurlijk staan die klassiekers er ook in, maar daarnaast heel veel recepten die je eerder autochtoon dan klassiek zou noemen, Boerenvreten waar toch wat minder mee uit het raam geroepen wordt.

Enkele meelsoepen, heel wat Knödel en Klösse en Spätzle en Pflutte en Nocken (gnocchi) en een foto van een in profiel sterk op Brezjnev lijkende noedels makende vrouw, en een hele rits vruchten-vlaaien.


Enciclopedia Culinaria
Deel 2 Confitería y Repostería
María Mestayer de Echagüe
Madrid 1930

Deel 1 (alhoewel verschenen ná deel 2), La Cocina Completa, is een bijbel van de Spaanse klassieke keuken, met zeer sterke Franse invloeden; de keuken van de bovenklasse dus. Dit deel 2 is dé bijbel van de klassieke Spaanse én Franse patisserie-, confisserie- en nagerechten-keuken.

María Mestayer de Echagüe noemde zich Markiezin van Parabere, maar die titel bleek "geleend" van een neef van haar man, of misschien van een verre voorouder, Marie-Madeleine de Parabère, de maitresse van Phillips II van Orleans.
Het zij haar vergeven want het zijn uitstekende boeken, en Mestayer is ook de stichtster van het beroemde restaurant Parabere in Madrid, waar in de burgeroorlog tout links en intellectueel kwam. Hemingway, Malraux, Alberti, Joseph Kennedy...


English Food
Jane Grigson
Londen 1974

Aan de inhoudsopgave kan je zien dat het echt Engels is. Een apart hoofdstuk Puddings, een apart hoofdstuk Cakes, Biscuits and Pancakes, en een apart hoofdstuk Stuffings, Sauces and Preserves.

Mij viel op hoeveel gerechten waarin vlees én vis ik in dit boek tegenkwam, wat me natuurlijk interesseert met een boek daarover in voorbereiding (boek? dikke pil!).
Steak and kidney pie met oesters (ik vind steak and kidney pie het enige gerecht waarin je varkensnier mag gebruiken), Steak, kidney and oyster pudding.
Kip met mosselen, lamsbout gevuld met krab, bief met oesters, kalkoen gevuld met oesters.

Naast dit boek schreef Grigson twee monografiën, die alle twee veel succes hadden, The Mushroom Feast en Charcuterie and French Pork Cookery.


Eten op zijn Vlaams
Louis Paul Boon
Amsterdam 1972

Een prachtig boek! Sylvia Witteman schreef erover in de Volkskrant: "Lees Eten op zijn Vlaams, en je hebt die hele Ottolenghi nergens meer voor nodig."

Boon die met zijn vader pintjes gaat drinken, en dan bij zo’n schelpdierenkraampje eten. Hoe zijn vader half dronken op die slakken kauwt, bij dat stalletje. Witteman schrijft dat Boon Schargossen eet. Er staat niet bij wat dat is. Dat is een verbastering van escargots, maar dat zijn dan wel Escargots de mer, zeeslakken, wulken. Dat zijn die schargossen, en ze zijn vrij taai. Ze worden op straat verkocht, gekookt met flink rode peper in de bouillon.

Ik weet nu dat Boon heel graag Plattekaas, verse kaas van geitenmelk maakte. En dat hij bij alle stamppotten en aardappel- en knolselderiepuree geklaarde boter gebruikte.


Everybody Eats Well in Belgium Cookbook
Ruth van Waerebeek, Maria Robbins
New York 1996

Everybody Eats Well in Belgium Cookbook hoort bij boeken over de Klassieke Franse keuken, net zoals De Belgische Keuken. Bij dat laatste boek schreef ik dat de klassieke Belse keuken dezelfde charme heeft als de Franse. Bij dit boek schrijf ik dat de klassieke Belse keuken dezelfde sociale functie heeft als de Franse.

In het boek zelf staat: "De verfijning als van de Franse keuken, de porties als van de Duitse."

Het boek is geen vertaling van In België Eet Iedereen Lekker maar een uitgebreide heruitgave.