Kletsmajoren: Josep Pla

Een portret van Pla op latere leeftijd, aan tafel.

Ik schreef over de door mij bewonderde schrijver Josep Pla hier onder Gelul. Onder Gelul omdat het niet over culinaire zaken gaat.

Er komen hier nog drie stukken over Pla, en wel over zijn boek El que hem menjat, wat wij hebben gegeten. Drie stukken, want nadat Pla daarin helemaal in het begin schrijft dat hij niets van koken weet ("Ik heb nooit iets gekookt. Van recepten heb ik nul verstand.") kom je er pijlsnel achter dat dat zeer wel klopt. Hij houdt er namelijk ondanks dat gebrek aan kennis zijn mond niet over. Daarom het eerste van die twee stukken hier, onder Kletsmajoren.

Het tweede stuk onder verhalen. Catalonië. Pla kan prachtig schrijven over eten. En eten is wat anders dan koken. ("Wat mij interesseert is wat er in de keuken gemaakt wordt. Of het iets voorstelt.")
Het derde stuk staat ook onder Verhalen. Pla over Kerstmenu's.


Sauce hollandaise: "Gesmolten boter waar een snufje zout aan is toegevoegd, verder niets."

Dat de Poule au pot van Henri IV "kippenblouillon" is. Dat is runderbouillon met een kip erin.

Dat in Risotto alla milanese rauwe ham zit en wat vlees. Onzin. Iets merg.

Dat artisjokken rauw gebakken worden voordat er water bij gaat.

Dat je voor Spaghetti alle vongole die schelpjes eerst kookt, uit de schelp haalt en dan door de spaghetti doet. Klets. Die open je in de hete spaghetti.

Dat jonge witte bonen flageolets heten.

Dat Ardenner ham in champagne wordt gekookt.

Dat in Nederland de omeletten erg dik zijn. Dat is struif, ja.

Dat het verschil tussen Tortilla española en een Franse omelet is dat de eerste in olijfolie wordt gebakken en de tweede in boter. Klets. Die Spaanse dat is struif met aardappel.

Dat Nederlandse kruimige aardappelen vastkokende aardappelen zijn die op een speciale manier worden gekookt.

Dat aardappelen worden gezaaid.

Dat in klassieke kookboeken nooit met bladgroenten wordt gekookt.

Dat patrijs altijd "vreselijk droog" is.

Dat griet soms als tong verkocht wordt. In het Blindeninstituut misschien dan.

Dat peixopalo een vreemde naam voor stokvis is. Peixopalo betekent vis-stok, ja.

Dat riviervis smakeloos is, en die uit de Zwitserse meren (de allerbeste) het meest smakeloos.

Dat in een Bouquet garni een bol knoflook zit.

Dat forel meunière betekent dat het in boter is gebakken. Gepaneerd betekent dat ja. De meunière is de molenaarsvrouw.


Ik zag ergens de Nederlandse vertaling, Wat wij aten (verkeerd vertaald). Die was geïllustreerd door Yvette van Boven aka het kokerellende nijlpaard op dieet. Het kan altijd erger...